Кански филмски фестивал: Златната палма за “Без филтер“ или „Триаголник на тагата“ на Рубен Остлунд
Со Винсент Линдон претседател на жирито, ги немавме лапсузите на минатогодишниот претседател Спајк Ли. Американскиот режисер на почетокот на преносот во живо го откри името на добитникот на Златната палма за 2021 година, откако погрешно разбрал прашање од донаќинката на церемониите! Годинава моравме да ги почекаме последните моменти од трезвената гала за да откриеме дека Швеѓанецот Рубен Остлунд ја освои својата втора Златна палма пет години по „Скверот“ овој пат за Triangle of sadness во слободен превод „Без филтер или „Триаголник на тагата“, сатира за супербогатите и раскошот во позадина на екстравагантно крстарење. „Кога го започнавме овој филм, имавме само една цел: да се обидеме да направиме филм што ќе ја интересира јавноста и што ќе ја предзвика размисување“, изјави еуфорично среќниот избраник, примајќи ја својата нагарада, завршувајќи го својот говор го заврши со исконски крик. јави дописникот на МИА.
Така заврши 75-от Кански филмски фестивал кој го круниса го корозивниот и политички излив на смеа нудејќи му втора Златна палма на Рубен Остлунд, за „Триаголникот на тагата“ (Без филтер, на француски), неговата кисела сатира на супербогатите и класните односи во Западните општества. Овој пат тој преку карикатура и ексцес ги осудува ексцесите на општеството на изгледот и капитализмот. Тој се приклучи на клубот на „двојните мрежи“, покрај браќата Дарден, Кен Лоуч, Емир Кустурица Францис Форд Кополам Били Аугуст и Михаел Ханеке.
Ова вкрстување на Титаник и Ла Гранде Буф го наследува Титан, од Французинката Јулија Дукурнау, Златна палма од претходното издание.
„Имавме само една цел: да направиме филм што ќе ја интересира јавноста и ќе ја натера да размислува со провоцирање“, изјави Рубен Остлунд при добивањето на наградата. „Како во разговор меѓу пријатели, можеме да се смееме со обраќање на важни теми, сметам дека можеме да направиме забавно кино со разговор за сериозни теми“, увери тој на прес-конференцијата, по доделувањето на палмите.
Гледачите на Кан нема наскоро да ја заборават сцената на општа морска болест, со поплави од повраќање и измет, за време на вечерата на брод што тоне или битката на цитати меѓу капетанот, комунистот и рускиот олигарх.
„Целото жири беше крајно шокирано од овој филм“, призна претседателот на жирито, Винсент Линдон.
Покрај Златната палма, жирито, вклучувајќи ги Ребека Хол (Вики Кристина Барселона), Индијката Дипика Падуконе и режисерите Асгар Фархади и Лаџ Ли, го доделија своето второ најпрестижно одликување (Гран при) заеднички на Французинката Клер Дени (76 години), но особено со младиот талент Лукас Донт, 31 година. Филм кој најмногу беше ламиниран од печатот, сензуалната шпионска романса сместена во конфликтот во Никарагва Ѕвезди на пладне на Клер Денис и миленикот на ова 75-то издание, Затворање на Лука Донт, портрет на дислокацијата на пријателство од детството. Трогнат, 30-годишниот Белгиец, награден со Златната палма, ја посвети својата победа „на пријателите кои ги изгубил од вид“. „Премногу често се држиме настрана од оние што сакавме да ги заштитиме. Сакав да направам филм за нежноста. Свесен сум дека повеќе сме навикнати да снимаме мажи како се караат наместо да се поддржуваат еден со друг, но кревкоста може да биде суперсила“, објасни тој со аплауз.
Со Затворање , неговиот втор филм, Белгиецот со чувствителност се справува со прашањата за идентитетот и тежината на машкоста и покрај него на сцената го открива актерот Еден Дамбрин (15 година). Вториот виде дека му побегна наградата за интерпретација, во корист на јужнокорејската ѕвезда Сонг Канг-хо, таткото на „Паразит“, овој пат награден за Добрите ѕвезди на јапонскиот режисер Коре-еда.
Наградата за режија оди кај миленикот на печатот, трилерот „Одлука да се напушти“. Три години откако Паразит на Бонг Џун-хо ја освои Златната палма, директорот на Олд Бој Парк Чан-Вук и донесе на Јужна Кореја уште еден трофеј со овој виртуозно режиран трилер за детектив кој се заљубува во осомничена. Еден вид Базик Инстик, со помалку секс и длето за мраз. Режисерот зборуваше за кризата со посетеноста на кино салите низ која минуваат кината од пандемијата: „Можевме да го победиме овој вирус. Убеден сум дека благодарение на филмаџиите ќе успееме да го надминеме стравот од киното и дека јавноста ќе се врати во кината“.
Најавена од сите страни, специјалната награда за 75 години ги награди ветераните на Кроазета, браќата Дарден, на кои ова им е деветти пат да учествуваат во натпреварувачката селекција. Нивниот филм Тори и Локита е молба за малолетниците без придружба во егзил. Ангажирана и критикувана драма. Дуото ја посвети својата награда на Стефан Равакли, пекарот од Безансон кој штрајкуваше со глад за да добие регулација на неговиот чирак од Гвинеја, без документи, на кој му се закануваше протерување.
По седум години оддалеченост од екраните, на 84 години, Јержи Сколимовски сакаше да му оддаде почит на „единствениот филм што го трогна до солзи“: „Случаен Балтазар“ на Роберт Бресон (1966), од кој во голема мера е инспириран.
Наградата на жирито беше споделена на басната за животните „Ео“ (Рикање на магаре) од полскиот режисер Јержи Сколимовски во чест на храброто магаре пред ужасите на светот и на луѓето и на Осум планини на Шарлот Вандермерш и Феликс Ван Гренинген, долгорочен „броманс“ меѓу две италијански момчиња, од детството до зрелоста.
Столбот на Новиот бран на неговата земја и декан на вечерта на 84 години, Јержи Сколимовски им оддаде почит на неговите магариња и заврши со громогласно рикање„Иихан“. „Овој филм, кој има две магариња, нè спои“, му упати Шарлот Вандермерш на нејзиниот придружник Феликс Ван Гренинген под овации на аудиториумот Лумиер пред да го бакне.
Од друга страна, жирито не се двоумеше за наградите за интерпретација и ја круниса актерката Зар Амир Ебрахими во Ноќите на Машад од Али Абаси. Данецот со иранско потекло го прикажува Иран на досега невиден начин во овој трилер за убиец на проститутки, кој ги „чисти“ во името на Бога сиромашните квартови на еден од најсветите градови во Исламската Република.
„Се чувствувам како да имав многу долго патување пред да пристигнам на оваа сцена. Дотогаш има многу понижувања. Благодарна сум за оваа мешавина на живот и сенки“, се поздравува актерката, вмешана во нејзината земја во скандал со секс снимка и која мораше да тргне по патот на егзилот во 2008 година. „Се надевам дека моето семејство се гордее со мене вечерва“, заклучи таа, „Морам да зборувам за Франција, парадоксална земја, полна со среќни луѓе кои велат дека се несреќни. Ти благодарам за Твојата љубов”.
Тарик Салех, добитник на наградата за сценарио за неговиот трилер „Момче од небото“, потопен во сунитскиот ислам кој потсетува на „Името на розата“. Оној кој повеќе не може да живее во Египет поради неговите политички филмови, имаше мисла за своите колеги сценаристи: „Се надевам дека ќе го кренат гласот. Ништо не заслужува да се напушти татковината, но некои дела бараат да се види светлината на денот“.
Наградата за машка интерпретација отиде во рацете на јунакот на Јужнокорејскиот Паразит Сонг Канг-хо, сопственик на хемиско чистење кој кради напуштени бебиња во Нашите добри ѕвезди од јапонскиот реќисер Коре-еда. Насмевка на околностите, црн смокинг на строгост, уметникот одржа многу краток говор.
Скромна, Вирџини Ефира ја продолжи улогата на вечерна дожаинка со брзо резиме на најважните моменти на Фестивалот на кој се појави Том Круз. На отворањето, белгиската актерка и поранешна водителка можеше да смета на пеачката турнеја на Винсент Делерм и изненадувачкиот видео говор на украинскиот претседател Володимир Зеленски.
На почетокот на церемонијата, Винсент Линдон направи осврт за неговиот претседателски мандат. “Многу повеќе се плашам отколку на почетокот. Но, ужасно сум тажен што овие среќни денови завршуваат”, предупреди тој во преамбулата. „Ми се допадна сè во филмовите, енергијата на улиците, великодушното и напорно жири, гледачот и синефилот, детскиот поглед и возрасната борбена визија. Секој од филмовите предизвикуваше страсни и возбудливи, енергични и исцрпувачки дебати. Секоја одлука беше донесена со мнозинство гласови. Филмот мора да инспирира желба, да предизвика емоции и потоа размислување. Повеќето од делата презентирани овде успеаја во овој троен облог. Да се создава значи да се создава опасно“, увери тој. Пред да проба малку хумор во изборен тон: „Еден десетдневен мандат ви изгледа нормално? Ајде да се промениме со злобната навика да го менуваме жирито еднаш годишно, да иновираме. Во 2023 година обновете ја оваа група. Бараме реизбор!“
Златната палма на краткиот филм, како знак на списокот на награди кои придонесуваат за дуплирање на наградите, ја доби „Водени мрмори“ од Џијанинг Чен и посебно споменување за Лори од Абинаш Бикрам Шах. Истото за Златната камера. Посебно признание му беше доделено на Планот 75 од јапонскиот режисер Хајакава Чи и на првиот филм на внуката на Елвис Присли, актерката Рајли Кеу и нејзината пријателка Џина Гамел, за филмот Воено Пони, потопување во секојдневниот живот на Индијански резерват .
Како што налага традицијата, последното искачување на скалите, кое започна во 19 часот, овозможи да се погоди кои играни филмови ќе бидат наградени со набљудување на тимовите повикани назад во Кроазета. Уметниците кои парадираа ја претставија рацијата за белгиската кинематографија. Топката ја отворија браќата Дарден (Тори и Локита), дуото Шарлот Вандермерш и Феликс ван Гренинген и Лукас Донт .
Меѓу забележителните отсутни од топ листите е Жената на Чајковски од Русинот Кирил Серебреников, за сопругата на композиторот, која долго време остана во сенка и со која се ожени криејќи ја неговата хомосексуалност. Крунисувањето на овој руски уметник, кој раскина со режимот на Владимир Путин, требаше да биде настан сам по себе во средината на војната во Украина. Нема потсетување ниту на сулфурните и неврастенички Злосторства на иднината или на неаполската носталгија од Марио Мартоне, приказна за пријателството и враќањето во родната земја, во сенката на мафијата. Обидувајќи се по петти пат да не се врати со празни раце, Американецот Џејмс Греј повторно се враќа без палмата и покрај неговото потресно Време Армагедон, автобиографска приказна за неговото детство во Њујорк во 1980-тите, пренесена од Ен Хатавеј и Џереми Стронг.
