Новиот правилник за оценување во Србија: Воведување ред или Пандорина кутија
Само штом стапи на сила, новиот Правилник за оценување веќе предизвика поделени мислења кај просветните работници. И додека од Министерството посочуваат дека е неопходно да има Правилник за воведување ред и превентивни мерки, некои сметаат дека е недоречен, а дел дека го девастира српското образование.
Министерството за образование објави нови правилници за оценувањето на учениците во основните и средните образовни установи, како и Правилник за општокорисна работа, односно хуманитарна работа, соопштуваат од Министерството.
Новите прописи се донесени со цел да се усогласат со измените и дополнувањата на Законот за основите на системот за образование и обука, со кој се предвидува нумеричко оценување на владеењето во основните и средните училишта, почнувајќи од второ одделение.
Министерката за образование Славица Ѓукиќ Дејановиќ објасни дека правилниците ги прецизираат процедурата и критериумите за оценување на успехот на учениците, што се прави двапати во полугодие и влијае на нивниот севкупен успех.
„Целта на таа мерка е да биде превентивна. Важно е учениците да знаат дека се оценува и нивното однесување и дека оценката од знаењето влијае на нивните резултати и севкупен успех“, рече Ѓукиќ Дејановиќ.
Процедурите бараат администрација
Дополнително, уреден е и начинот на оценување на учениците кои подолго време се оправдано отсутни од настава, спецификите на оценувањето во музичките и балетските училишта, а прецизирани се и веќе постоечките одредби кои се однесуваат на откажување на писмените тестови на знаење кога повеќе од 50 отсто од оценките се негативни.
Појаснувањето значи дека писмениот тест се откажува во случај 50 отсто од учениците да добијат негативна оценка.
Претседателот на Форумот на белградските гимназии, Александар Марков, за „Време“ вели дека пред се ќе верува во професионалниот кредибилитет, разбирање и способност на наставниците да се договараат со учениците.
„Голем број наставници самоиницијативно направија посебни планови за полагање. Сега кога е во форма на обврска, не е сосема јасно дали ученикот кој се враќа од боледување во време на планирана писмена задача или контролна вежба мора веднаш да го заврши“, вели Марков.
Тој додава дека е зголемен и бројот на изостаноци што може да ги направат учениците, без да им се намали оценката .
„Мислам дека не е добро бидејќи и онака имаме голем број изостаноци во училиштата, а сега ќе се зголеми и калкулирањето со изостаноци кога станува збор за тестовите на знаење. Во административна смисла, сето тоа ги зголемува административните обврски на наставниците“.
Мислам дека би било многу покорисно доколку им се овозможи на учениците кои се отсутни поради болест да ги следат часовите онлајн. Секако, за тоа се потребни технички предуслови“, вели Марков.
Како што објасни соговорникот на „Време“, доколку попушти некоја алка во синџирот одделенски раководител-педагог-наставник, се зголемува и можноста за поплаки од родителите за оценката.
Решение за незадоволните родители
Од друга страна, претседателката на Сојузот на синдикатите на белградските училишта, Снежана Романдиќ Петровиќ, смета дека наставниците со новиот Правилник повеќе добиле отколку што изгубиле.
„Големо внимание во јавноста привлече тоа што за првпат е прецизиран начинот и постапката како родителите кои се незадоволни од работата на наставникот можат да поднесат пријава против него. Јавноста најмногу зборува за тоа, а она што не се знае е дека бевме пријавувани како кој ќе стигне“, вели Романдиќ Петровиќ.
Досега родителите поднесуваа жалби директно до директорот на училиштето. Најчесто, како што вели нашата соговорничка, тоа биле анонимни пријави.
„Мислам дека Министерството со ова сакаше да реши голем број пријави од незадоволни родители, па тие прецизираа дел од постапката и ја вратија во училиштата. Сега половина или повеќе од половина од одделението мора да изјави дека наставникот направил нешто погрешно. Пријавувањето се врши внатре во училиштето, па дури по неколку процедури се дава мислење на директорот на училиштето, кој заедно со стручниот секретар и врз основа на мислење на советот донесува одлука за санкција“, објаснува Романдиќ Петровиќ.
Постапка за справување со кризни настани
За средните училишта дополнително е регулиран бројот на оценки по предмети и програми за фонд на часови помал од два неделно, како и оценување во средно стручно и дуално образование во однос на спецификите на практичната настава.
Министерката додаде дека е објавен и Правилник за вршење општествено корисна, односно хуманитарна работа во воспитно-образовните установи, кој сега има, пред сè, превентивна улога.
„Целта на општокорисната работа во училиштата е да се развие емпатија, солидарност и соработка и активизам. Преку овие активности, учениците треба да ги подобрат вештините потребни за одговорно учество во општеството, како и да се овластат да ги почитуваат и промовираат човековите права.
„Општествено-корисните активности во училиштата веќе не се само алатка за засилена воспитно-образовна работа, како што беше случајот досега, туку се составен дел на превентивниот план за заштита од насилство, кој е планиран во годишниот план за работа на училиштето и се спроведува за да се вклучат сите ученици“, рече Ѓукиќ Дејановиќ.
Министерката најави дека во наредните денови ќе бидат објавени процедурите за постапување на образовните институции во кризни настани, што ќе биде дел од Правилникот за протокол за постапување во институцијата како одговор на насилство, злоупотреба и занемарување.
Покрај тоа, изготвен е и прирачник „Однесување на институциите за образование и воспитување во кризни ситуации“ и обука со цел да се оспособат вработените да реагираат навремено во кризни ситуации.
Демократската партија бара итно повлекување на Правилникот
Ресорниот одбор за образование на Демократската партија побара од министерката Славица Ѓукиќ Дејановиќ веднаш да го повлече новиот Правилник за оценување, бидејќи тој е донесен без консултација со просветните работници и содржи одредби кои ја отежнуваат и понижуваат позицијата на просветните работници и доведуваат до натамошен колапс на образовниот систем во Србија.
Како што се наведува во соопштението на таа партија, „оваа одлука оди во насока на натамошно пустошење на српското образование“.
Се додава дека со одредбата со која, на барање на повеќе од половина родители, се иницира постапка за контрола и оценување на работата на наставниците, се овозможува отворање на Пандорината кутија.
„Веќе по неколку акции иницирани од незадоволни родители, голем број наставници дополнително ќе ги спуштат и онака ниските критериуми за оценување или ќе го напуштат образованието, бидејќи нема да дозволат лицата кои не се квалификувани да ја оценуваат работата на воспитувачите сега да можат да покренат процеси за испитување на квалитетот на нивната работа. Наставниот кадар е веќе преоптоварен од администрација, се очекува да бидат и психолози и обезбедување, а сето тоа за плата помала од републичкиот просек. Новиот Правилник за оценување е само капка во веќе преполната чаша“, наведуваат од ДС.
